YAZILARIM

PROGRAMLAMA NEDİR?

İnternette birçok web sitesinde, kodlama ve programlama kavramlarının birbirine karıştırıldığı veya birbirlerinin yerlerine kullanıldığını görüyorum ve iki farklı kavramın aynı eylemi tanımlıyor gibi algılanmasının da doğal olarak kafaları karıştırdığını fark ediyorum.

Bu karmaşa, sanırım, programlama yaparken, kullandığımız programlama diline ait söz dizilerini kod parçası olarak isimlendirmemizden de kaynaklanıyor. Sonuçta programlama yaparak oluşturduğumuz yazılımın içeriği, kullanılan programlama diline ait kodlardan oluşuyor.

"Bir konuyu basitçe açıklayamıyorsanız, o konuyu yeterince anlamamışsınızdır."

Bu sözü çok haklı buluyorum.

İşte bu nedenle, bahsettiğim kavramları, kendi anladığım kadarıyla, yeterince basit olarak anlatmaya çalışacağım.

Kodlamanın genel anlamda ne olduğunu anlamak için ilk olarak, "iletişim nedir" sorusundan başlamalıyız.

İletişim; birden çok tarafın, birbiri ile karşılıklı ve anlamlı olarak etkileşime geçmesidir. Karşılıklılığın anlamı açık. Peki anlamlı olması ne demek? Tanımı açıklayıcı hale getirebilmek için iletişimin bileşenlerinin ne olduğuna göz atmalıyız.

İLETİŞİMİN BİLEŞENLERİ

İletişimin bileşenleri

Bu bileşenleri whatsapp uygulaması üzerinden açıklamaya çalışayım.

İletişimde, karşılıklılık ilkesi gereği, iletişimi başlatan bir göndericiye ve iletilmesi amaçlanan mesajın hedefi olan bir alıcıya gereksinim var. Bu kavramların anlamları açık.

Mesajın iletilmesi içinse; gönderici ve alıcı arasında mesajın iletileceği bir iletişim kanalının bulunması şarttır. Whatsapp örneğinde bu kanal veri bağlantısıdır. (GSM hattı veya kablosuz internet erişimi gibi yöntemlerle bu kanal oluşturulabilir.)

Bu kanal yardımıyla iletilen mesajın, alıcıya doğru olarak iletilip iletilmediğini anlayabilmemiz için, alıcıdan, mesaj gönderimi sonrası bir geri bildirim alınmalıdır. (Whatsapp'ta okundu bilgisi anlamında mavi işaretin belirmesi gibi.)

Özetlenen bu süreç göndericinin ve alıcının ortak yaşantı alanında gerçekleşmelidir ki, mesajın anlamı hem gönderici hem de alıcı için aynı olsun. Örneğin iki arkadaş whatsapp üzerinden yazışırken "yarın aynı yerde buluşalım" dediklerinde, ortak yaşantılarından dolayı nerede buluşacaklarını biliyor olacaklardır.

Kodlama işlemi burada, iletişim sürecinde göndericinin mesajını iletişim kanalına yükleme (modülasyon) yöntemidir.

Çözümleme ise bu kanal üzerinden kodlanarak gelmiş olan mesajın alıcı tarafından anlamlı hale getirilmesidir. (demodülasyon)

Kodlamanın bu örneğinden yola çıkarsak, bir kızılderilinin, bir tepede yaktığı ateşin dumanını kısa ve uzun aralıklarla havaya salması sırasında yaptığı eylemin kodlama olduğunu fark edebiliriz.

Konuşma eylemini tanımlayacak olursak, konuşma; ağzımızdan çıkardığımız seslerin, bir dilin anlam ve gramer yapısına uyumlu olarak sözcükler şeklinde kodlanmasıdır.

Aynı şekilde yazı yazmak da seslerin şekillerle kodlanmasıdır.

Aslında kodlama iletişimin ayrılmaz bir parçasıdır.

Bu nedenle varoluşumuzdan bu yana iletişime geçtiğimiz her an, beynimizde kodlama ve çözümleme yapmaktayız.

Yani kodlama tüm iletişim türlerinde geçerli ve aslında bütün varoluşa ait çok geniş bir kavramdır.

En geniş anlamıyla kodlama; özünde bir tanımlama sistemi oluşturmaktır. Bu sistemin içinde oluşturulan her bir eleman da o sistem içinde tanımlanmak istenen nesnenin yerine kullanılan işarettir.

kodlamaNedir

Programlama kavramına en geniş anlamda bakacak olursak, program sözcüğünün Türkçe karşılığı izlencedir.

Bir sistemi oluşturacak modülleri, gereken sırada, birbirini izleyecek şekilde dizip düzenleme eylemini programlama olarak tanımlayabiliriz. Örneğin haftalık ders programı, diyet programı, idman programı vb.

Bilgisayar dünyasına ait programlama kavramını ise; en nihayetinde ikilik sayı sistemi ile kodlanmış, herhangi bir bilgisayar dilinin modüllerini, istenilen sırada bir araya getirme işlemi olarak tanımlayabiliriz.

Umarım basitçe ve yeteri kadar açıklayabilmişimdir.

programlamanın temel kavramları

Bu konu hakkında detaylı bilgi için aşağıdaki bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Programlama Nedir?